Liefde voor tekenen*

*Kunstenaars kiezen uit de collectie

6 juli t/m 15 september 2024

De tentoonstelling Liefde voor tekenen is een viering van de tekenkunst. Voor het eerst presenteert Stedelijk Museum Schiedam een grote selectie werken uit de voormalige NOG Collectie, die in 2021 door SNS Reaal geschonken is aan het museum. Deze collectie bestaat uit ruim 600 tekeningen, schilderijen, sculpturen en multimedia-installaties van geëngageerde moderne en hedendaagse Nederlandse kunstenaars. Het gaat hier om tekenen in de breedste opvatting van het artistieke medium. De verzameling is een mooie afspiegeling van de Nederlandse kunst van de afgelopen dertig jaar. Met werk van Marlene Dumas, Charlotte Schleiffert, Erik van Lieshout, Dan Zhu, Erik Mattijssen, Evelyn Taocheng Wang en vele anderen is Liefde voor tekenen een must see voor liefhebbers van hedendaagse tekenkunst.

Kunstenaars kiezen uit de collectie
In de geest van deze collectie, die altijd nauw verbonden is met de vertegenwoordigde kunstenaars, heeft het museum Fatima Barznge, Susanna Inglada en Koen Taselaar uitgenodigd om hun kunstenaarsblik op de collectie te werpen. Zij krijgen de vrije hand om kunstwerken uit de NOG Collectie te kiezen, die hun eigen werk versterken in thematiek, esthetiek of de wijze waarop het gepresenteerd wordt. Iedere kunstenaar werkt vanuit zijn eigen invalshoek en reflecteert daarmee op de actuele tekenkunst met een grote verscheidenheid aan kunstwerken.

Waar Fatima Barznge abstract werkt en denkt in getekende patronen en symboliek, zijn de tekeningen van Susanna Inglada juist heel verhalend en direct. Voor Koen Taselaar ligt het tekenen dicht bij (dag)dromen: de hand zet ongefilterd op papier wat zich in het hoofd van de kunstenaar afspeelt. Via de tekening reflecteren ze op de wereld om ons heen en bieden ze tegelijk een inkijkje in hun individuele binnenwereld. Juist in tijden van AI, algoritmes en fake news gaat van de eenvoud en de directheid van het medium tekenen een grote kracht uit. Hun liefde voor het tekenen is het vertrekpunt voor deze tentoonstelling, waarin opvallend genoeg naast tekeningen ook schilderijen, collages, sculpturen en multimedia-installaties te zien zijn. De kunstenaars tonen een verrassende selectie werken, die qua thematiek, uitvoering of techniek verwant zijn aan hun eigen praktijk.

De keuze van Fatima Barznge
Fatima Barznge (Aghjalar, 1968) maakt zelf series abstracte tekeningen, installaties en wandschilderingen, waarin zowel invloeden van Islamitische kunsttradities als van de Europese moderne kunst terugkomen. Barznge: ‘Als ik aan tekenkunst denk, denk ik aan lijn en schrift. Want in het Arabisch betekent ‘lijn’ ook ‘kalligrafie’ of ‘schrift’. Een tekening is naqsh, wat ’versier’ betekent. […] Kunst is een mooie manier om ideeën uit te wisselen en afstand tussen verschillende culturen te overbruggen.’ In de tentoonstelling is Barznge’s wandvullende tekeningeninstallatie ZamZam / Study of a Square (2017) te zien. Verder selecteerde ze onder andere een energieke tekening van Elly Strik, het werk Waterende Vrouw (1996) van Marlene Dumas en de organisch, abstracte tekeningen van Shelagh Keeley.

Fatima Barznge, Study of Square/ZamZam, 2017, acrylverf en potlood op papier, 180,0 x 500,0 cm, Collectie Stedelijk Museum Schiedam. Schenking NOG Collectie/Stichting Beheer SNS REAAL

De keuze van Koen Taselaar
Koen Taselaar (Rotterdam, 1986) maakt tekeningen, keramiek, wandkleden en zeefdrukken. Zijn tekeningen ontstaan door het vrijelijk associëren met letters, beelden en symbolen. Taselaar: ‘Dat bevalt me zo goed aan tekeningen, het is misschien wel het meest directe medium dat er is. Je kan denken met je handen. En ik houd van het intuïtieve ervan. Ik denk dat tekenen het dichtste in de buurt komt van een kijkje nemen in iemands hoofd.’ In de tentoonstelling is zijn wandkleed After Long Consideration And Soul Searching The Smoking Croissant Turned Out To Be My Mom (2020) te zien, naast drie acryl- en inkt tekeningen. In zijn selectie brengt Taselaar verschillende beeldtalen en stijlen bij elkaar. Zo toont hij verfijnde tekeningen van Evelyn Taocheng Wang en Dan Zhu. Maar ook grover getekende werken zoals het monumentale Douche-afvoerputjes (1994) van Jaqueline Peeters.

Koen Taselaar, After Long Consideration And Soul Searching The Smoking Croissant Turned Out To Be My Mom, 2020, mohair, wol en polyester, 250,0 x 170,0 cm, Collectie Stedelijk Museum Schiedam. Schenking NOG Collectie/Stichting Beheer SNS REAAL

De keuze van Susanna Inglada
Susanna Inglada (Banyeres del Penedès, 1983) maakt ruimtelijke installaties die zijn opgebouwd uit tekeningen, waarin het menselijk lichaam centraal staat. Haar belangrijkste thema’s zijn machtsrelaties en genderongelijkheid. Inglada: ‘Voor mij is tekenen een manier om te denken, te praten, te reflecteren. Mijn werk bevraagt namelijk altijd wat er in mijn omgeving gebeurt: in mijn persoonlijke leven of in de maatschappij waar ik vandaan kom, Spanje, in die waar ik nu woon, Nederland, of in Europa.’ In de tentoonstelling is haar eigen werk Y Ahora Qué? (2020) te zien, van getekende menselijke figuren die als sculpturen in de ruimte staan opgesteld. De andere werken die Inglada selecteerde van onder andere Nour-Eddine Jarram, Charlotte Schleiffert, Helen Frik, Aline Thomassen en Erik Mattijssen, hebben met elkaar gemeen dat ze de maatschappij bevragen of bekritiseren.

Susanna Inglada, Y Ahora Que?, 2020, houtskool, inkt, acrylverf en pastelkrijt op papier, 160,0 x 300,0 cm, Collectie Stedelijk Museum Schiedam. Schenking NOG Collectie/Stichting Beheer SNS REAAL

Een collectie voor kunstenaars
In dertig jaar tijd wisten kunstverzamelaar Frits Becht (conservator van 1994-2001) en kunstadviseur Corrie van der Veen (conservator van 2001-2013) in nauwe samenspraak met vaak nog jonge kunstenaars deze bijzondere collectie tot stand te brengen. Kunstwerken, soms nog maar net af, werden direct vanuit het kunstenaarsatelier aangekocht. Er was daarom altijd een sterke band met de kunstenaars wiens werk opgenomen is in de collectie. In 2013 droeg SNS Reaal het beheer over aan Stedelijk Museum Schiedam, waarna het museum de verzameling is blijven aanvullen met nieuwe aankopen. In 2021 is de NOG Collectie in zijn geheel aan het museum geschonken, omdat deze naadloos aansluit bij de al bestaande hedendaagse geëngageerde kunstcollectie van het museum. In de geest van de sterke relatie van de NOG Collectie met zijn kunstenaars, is Liefde voor tekenen ook tot stand gekomen in nauwe samenspraak met de kunstenaars die er deel van uitmaken.

Publicatie
Om de royale schenking van de Stichting tot Beheer SNS Reaal aan het Stedelijk Museum Schiedam te vieren, verschijnt bij de opening van de tentoonstelling ook de publicatie Liefde voor tekenen bij WBOOKS. De publicatie geeft aan de hand van gesprekken met Fatima Barznge, Koen Taselaar en Susanna Inglada een actuele reflectie op de hedendaagse tekenkunst en toont een overzicht van de gehele voormalige NOG Collectie. Het boek is samengesteld door Hoofd Kunst en Geschiedenis Catrien Schreuder, en bevat teksten van Catrien Schreuder, Krista van der Bron, Luna de Schepper en Edita Aleksanian.

 

 

Header beeld: Charlotte Schleiffert, Man in rode natuur, 2010, grafietpotlood, pastelpotlood en acrylverf op papier, collectie Stedelijk Museum Schiedam, schenking NOG Collectie/Stichting Beheer SNS REAAL