Stedelijk Museum Schiedam doet mee aan innovatief onderzoeksproject*

Het museum heeft samen met vier partners een prestigieuze financiering binnengehaald om onderzoek te doen naar duurzamere opvattingen over erfgoed. Deze financiering is toegekend door de Nederlandse Wetenschappelijke Organisatie (NWO), binnen de route ‘Levend Verleden’ van de Nationale Wetenschapsagenda (NWA). Met de beurs, die een tweejarig onderzoek mogelijk maakt, gaan we onderzoek doen naar hoe er met oog op de klimaatverandering een duurzamere erfgoed- en verzamelpraktijk mogelijk is.

Een van de initiatiefnemers van het onderzoek, dr. Lieke Wijnia (hoofd Kennis en Collecties bij Stedelijk Museum Schiedam), stelt: “We zien in het hele erfgoedveld de druk op de gangbare bewaarpraktijk toenemen. Depots zitten nu al erg vol, terwijl we collecties en monumentenlijsten ook willen blijven ontwikkelen en aanvullen. Het is een spagaat die veel musea herkennen. Hoe bewaren we dat wat er echt toe doet voor volgende generaties, zonder dat we hen met de last van te grote, onbeheersbare collecties opzadelen? Dat kunnen we nu dankzij deze NWO beurs gaan onderzoeken.”

Het consortium bestaat uit Universiteit Utrecht, Museum Catharijneconvent, Platform Klimaat en Erfgoed, de Oud-Katholieke Kerk in Nederland en Stedelijk Museum Schiedam. Samen hebben ze het project Het eeuwige bewaren? Tijd voor een duurzame opvatting over erfgoed genoemd. Het project is een reactie op hoe er nu in de praktijk verzameld wordt. Museale depots raken steeds voller, de lijsten met monumenten en archeologische vindplaatsen worden langer.

Tegelijkertijd bedreigt klimaatverandering veel van dit erfgoed en kost beheer veel energie. De vraag wat we als musea en erfgoedinstellingen op een verantwoorde manier doorgeven aan de volgende generaties, wordt steeds urgenter. Niet alles kan voor de eeuwigheid bewaard worden. Daarom verkent dit onderzoeksproject de grenzen van de groei en mogelijke scenario’s om daarmee om te gaan. Specifiek werken we met de casus van ruim honderd stuks religieus textiel, die zich in Oud-Katholieke kerken in Nederland bevinden. Samen met eigenaren, gebruikers en erfgoedprofessionals verkennen we verschillende scenario’s in de omgang met dit erfgoed. Het onderzoek zal leiden tot concrete aanbevelingen en een stappenplan waarop erfgoedinstellingen, zoals musea, zich kunnen baseren bij toekomstige verzamelvraagstukken.

Het eeuwige bewaren? Tijd voor een duurzame opvatting over erfgoed is een van de drie aanvragen die in 2024 door NWO zijn gehonoreerd vanuit de NWA-route ‘Levend Verleden’, onder de gamechanger duurzaamheid en temporaliteit. Het onderzoek start deze zomer en zal twee jaar duren. In een aantal publicaties en tijdens netwerkbijeenkomsten worden de resultaten gedeeld met geïnteresseerden.

Voor meer informatie over de toekenning van de beurs en het onderzoek, kun je contact opnemen met: Lieke Wijnia, Hoofd Kennis & Collecties, Stedelijk Museum Schiedam, lieke@stedelijkmuseumschiedam.nl  of Annabel Dijkema, Hoofd Collectiebeheer, Museum Catharijneconvent, a.dijkema@catharijneconvent.nl

Header: Depot Stedelijk Museum Schiedam